Voortijdige beëindiging door franchisenemer.
De rechtbank Gelderland heeft op 17 september 2014 geoordeeld over een aantal aspecten die veelvuldig voorkomen bij de voortijdige beëindiging van een franchiseovereenkomst door een franchisenemer.
In onderhavige kwestie sprak de franchisegever de franchisenemer aan voor schade en boetes wegens het voortijdig beëindigen van de franchiseovereenkomst door de franchisenemer.
De franchisegever vordert onder meer schade wegens het gegeven dat zij – als de franchiseovereenkomst niet tussentijds beëindigd was – franchise fee ontvangen zou hebben voor de resterende tijd van de franchiseovereenkomst. De rechtbank oordeelt dat de volledige vergoeding van dit zogenaamde “positieve contractsbelang” als schade niet voor toewijzing gereed ligt, nu de franchisegever in de tussentijd een vervangende franchisenemer gevonden had die franchise fee verschuldigd was. De franchisegever heeft gene recht op “dubbele” franchise fee in de zin van schadevergoeding.
De grondslag van de beëindiging door de franchisenemer van de franchiseovereenkomst is niet uit de gepubliceerde uitspraak op te maken, maar het lijkt dat de franchisenemer de overeenkomst ontbonden heeft. De Hoge Raad oordeelde eerder al dat de regeling van schadevergoeding bij ontbinding (ex artikel 6:277 BW) geen andere of verdergaande eisen gelden dan bij de regeling van schadevergoeding bij wanprestatie (ex artikel 6:74 BW). Zie HR 8 juli 2011, ECLI:NL:HR:2011:BQ1684 (G4 Beheer / Hanzevast). Dit geldt dus ook voor het “positieve contractsbelang”.
De franchisegever vordert tevens een aantal overeengekomen boetes. Zo bepaalt de franchiseovereenkomst dat de franchisenemer bij tussentijdse beëindiging van de franchiseovereenkomst gehouden is het gebruik van de naam van de franchisegever te staken. Uit het handelsregister blijkt dat de franchisenemer de naam van de franchisegever niet gestaakt heeft. De franchisegever heeft zelf niet de volledige opeisbare boete gevorderd, maar een deel. De rechter ziet om die reden dan ook geen noodzaak de boete (verder) te matigen.
Andere contractuele boetes, bijvoorbeeld voor het inleveren van briefpapier, handboeken en andere documenten van de franchisegever, worden afgewezen. De franchisenemer ontkent nog zaken van de franchisegever te hebben. Ondanks dat de franchisegever blijkens de franchiseovereenkomst het recht had om een en ander bij de franchisenemer te controleren, heeft de franchisenemer dat niet gedaan. De boete wordt op dit punt om die reden afgewezen. Ook wordt de vordering van een boete afgewezen voor het niet overdragen van een complete afrekening van de samenwerking, nu de franchisegever de toegang tot het online boekhoudprogramma had ontzegt aan de franchisenemer. De franchisegever staan dan zelf in de weg aan hetgeen waar zij recht op heeft.
Uit de uitspraak volgt dat het tussentijds beëindigen van een franchiseovereenkomst niet ondoordacht dient te gebeuren. Het is raadzaam voor zowel de franchisegever als de franchisenemer bij een tussentijdse beëindiging een lijstje op te stellen met, niet alleen de contractuele rechten en verplichtingen, maar ook de wettelijke mogelijkheden en eventuele consequenties, gevolgd door de uit te voeren acties.
Mr. A.W. Dolphijn – Franchiseadvocaat
Ludwig & Van Dam Advocaten Franchise advocaten,franchise juridisch advies. Wilt u reageren? Mail naar dolphijn@ludwigvandam.nl
Andere berichten
Koppeling franchiseovereenkomst en huurovereenkomst onzeker? – d.d. 14 oktober 2019 – mr K. Bastiaans
Het is binnen een franchiserelatie geen uitzondering dat partijen overeenkomen dat de franchiseovereenkomst en de huurovereenkomst onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.
Beëindiging franchiseovereenkomst bij wijzigingen in gehuurde winkelruimte – 27 september 2019 – mr. A.W. Dolphijn
Opzegging van een franchiseovereenkomst in het licht van het substantieel wijzigen van de gehuurde winkelruimte.
Artikel De Nationale Franchisegids: “Verdeling van (potentiële) klanten verboden?” – 17 september 2019 – mr. A.W. Dolphijn
Binnen veel franchiseorganisaties worden afspraken gemaakt over de werving van (potentiële) klanten in een bepaald gebied.
Rayonbescherming geen bescherming tegen beëindiging wegens dringend eigen gebruik – d.d. 17 september 2019 – mr. A.W. Dolphijn
Kan franchisegever als verhuurder de huurovereenkomst beëindigen wegens dringend eigen gebruik, in de zin van rayonbescherming, terwijl dit op grond van de franchiseovereenkomst uitgesloten zou zijn.
Onredelijke vergoeding bij einde franchiseovereenkomst – d.d. 17 september 2019 – mr. A.W. Dolphijn
In sommige franchiseovereenkomsten is bedongen dat de franchisenemer bij beëindiging van de franchiseovereenkomst altijd minimaal een bepaald bedrag aan kosten verschuldigd is aan de franchisegever.
Juridische Franchisestatistiek 2019: lichte afname aantal franchisegeschillen
In 2018 werden 44 uitspraken gepubliceerd op rechtspraak.nl, waarvan 12 hoger beroep zaken en één in cassatie (een prognosekwestie tegen Albert Heijn).