Verantwoording over franchise-, marketing- en IT-fee’s
Onlangs is een uitspraak gepubliceerd van de rechtbank Midden-Nederland van 18 oktober 2023, ECLI:NL:RBMNE:2023:7737. De franchisenemer moest op grond van de franchiseovereenkomst verschillende soorten vergoedingen betalen aan de franchisegever. Moet de franchisegever verantwoorden welke kosten hiermee gedekt worden?
De franchisenemer heeft facturen voor fee’s onbetaald gelaten, onder meer omdat de franchisegever tekort zou zijn geschoten in haar informatieplicht daarover. De franchisegever vordert bij de rechtbank betaling van die facturen.
Uit de franchiseovereenkomst volgt dat de franchisenemer een drietal fee’s verschuldigd is aan de franchisegever:
1) een fee van 5% van de gerealiseerde omzet voor het verleende recht tot exploitatie van de formule (hierna: de franchise-fee);
2) een fee van 2,5% van de gerealiseerde omzet voor collectieve reclame, marketing en promotionele activiteiten (hierna: de reclame-fee) en;
3) een fee van 1% van de gerealiseerde omzet voor de automatisering (hierna: de IT-fee);
De rechtbank oordeelt dat de Wet franchise een informatieplicht heeft op grond waarvan de franchisegever de franchisenemer jaarlijks informeert in hoeverre de opslagen of andere financiële bijdragen – die de franchisenemer in het voorafgaande boekjaar conform de eis van de franchisegever heeft gedaan – de kosten of investeringen dekken die de franchisegever met deze bijdragen beoogt of heeft beoogd te dekken. Zie artikel 7:916 lid 2 BW. Indien er een informatieverplichting voor de franchisegever bestaat aangaande een betalingsverplichtingen, maar deze door de franchisegever niet wordt nagekomen, dan is de franchisenemer volgens de rechtbank niet gebonden aan die betalingsverplichtingen. De rechtbank loopt de betalingsverplichtingen na.
Ad 1) Voor wat betreft de franchise-fee rust er op de frqnchisegever geen informatieverplichting, zodat de franchisenemer deze fee verschuldigd is. In wetsgeschiedenis is dat overigens ook zo aangegeven. Zie Tweede Kamer, vergaderjaar 2019–2020, 35 392, nr. 6, p 36. Daar staat het volgende:
“Artikel 7:916, tweede lid, BW verplicht de franchisegever om verantwoording af te leggen over de besteding van bepaalde financiële bijdragen die hij los van de franchise fee van de franchisenemers heeft gevraagd om bepaalde kosten te dekken of investeringen te doen ten behoeve van de franchiseketen.”
Ad 2) Wat betreft de reclame-fee heeft de franchisegever op de zitting verklaard dat zij een professioneel reclamebureau heeft ingeschakeld. De franchisegever heeft evenwel niet onderbouwd welke kosten daaraan verbonden waren en wat zij verder heeft gedaan aan reclameactiviteiten.
Ad 3) Ook wat betreft de IT-fee heeft de franchisegever geen inzicht gegeven in de kosten.
De franchise-fee is niet onderworpen aan verantwoording door de franchisegever en is in dit geval dus verschuldigd. Ten aanzien van de reclame-fee en IT-fee mag van de franchisegever worden verwacht dat zij de benodigde informatie geeft. Deze fee’s zien immers op daadwerkelijk gemaakte kosten. Nu de franchisegever niet aan de informatieplicht voldaan heeft betekent dat de franchisenemer de reclame-fee en IT-fee niet verschuldigd is.
Uit het voorgaande blijkt dat van belang is welke noemer de franchisegever aan een bepaalde vergoeding geeft. Zo is de vraag hoe het oordeel in deze kwestie zou zijn geweest als de franchisegever één (ongedifferentieerde) fee had gevraagd van (5% + 2,5% + 1% =) 8,5% als franchise-fee, waarbij dezelfde collectieve reclame en automatisering geleverd zou zijn aan de franchisenemer.
Ludwig & Van Dam advocaten, franchise juridisch advies.
Wilt u reageren? Mail dan naar dolphijn@ludwigvandam.nl
Andere berichten
Huurprijsverlaging en coronacrisis – d.d. 25 maart 2020 – mr. Th.R. Ludwig
In deze voor franchisegevers en franchisenemers zo turbulente tijd worden velen geconfronteerd met doorlopende verplichtingen die problematisch zijn geworden.
Franchiseovereenkomsten en de corona-crisis – d.d. 20 maart 2020 – mr. A.W. Dolphijn
Een tijd van draconische maatregelen met verstrekkende gevolgen. Juridisch is er veel onduidelijkheid, ook in franchiseverhoudingen.
Aanprijzingen door de franchisegever in algemene bewoordingen zijn toegestaan – d.d. 6 maart 2020 – mr. A. W. Dolphijn
De grens tussen enerzijds aanprijzingen in algemene bewoordingen en anderzijds verwijtbare misleiding en een verkeerde voorstelling van zaken, blijft een lastige kwestie.
Artikel De Nationale Franchise Gids – Knowhow doorslaggevend voor toepassingsbereik Wet franchise – d.d. 5 maart 2020 – mr. R.C.W.L. Albers
Het zal weinigen in de branche ontgaan zijn dat op 10 februari jl. het wetsvoorstel van de Wet Franchise is ingediend bij de Tweede Kamer.
Column Franchise+ – Een conflict is te voorkomen, communiceer gewoon goed – februari 2020 – mr. A.W. Dolphijn
Formulewijzigingen zijn een boeiend onderwerp. Het is vaak onderwerp van conflicten, maar die conflicten zijn goed te voorkomen.
Incassofraude levert franchisegever 4 jaar gevangenisstraf en een boete van € 7 miljoen op – d.d. 25 februari 2020 – mr. J.A.J. Devilee
In een zeer exceptionele strafrechtelijke kwestie heeft het gerechtshof recent één van de directeuren van een (voormalig) franchisegever veroordeeld tot een gevangenisstraf en een boete.