Stiekem een andere franchisenemer? Uitleg contra proferentem
Het Gerechtshof Den Haag heeft op 4 maart 2015 (ECLI:NL:GHDHA:2014:4601) een arrest gewezen waar aan de orde was of de franchisenemer gewijzigd had mogen worden.
De franchiseovereenkomst bepaalt dat de franchiseovereenkomst niet overgedragen mag worden aan een ander, zonder toestemming van de franchisegever. Dergelijke bedingen komen veelvuldig voor in franchiseovereenkomsten. Vaak, en ook in onderhavige geval, staat er een fikse contractuele boete op het overtreden van deze bepaling. De gedachte hierachter is dat de franchisenemer exact wil weten wie de franchisenemer is en wie dus ook de formule mag gebruiken. Bovendien heeft de franchisegever er belang bij exact te weten bij wie zij moet aankloppen wanneer de franchiseovereenkomst niet wordt nagekomen.
In onderhavige geval bepaalde de franchiseovereenkomst dat een vennootschap onder firma (een v.o.f.) de franchisenemer was. Een v.o.f. is een samenwerkingsverband van twee of meer personen. Ook een B.V. kan een vennoot zijn. Het verschil tussen een v.o.f. en een B.V. is dat een B.V. een zelfstandig rechtssubject is en een v.o.f. niet. Vergelijk respectievelijk artikel 2:5 BW in combinatie met artikel 2:175 lid 1 BW en artikel 18 Wetboek van Koophandel.
Een van de vennoten van de v.o.f. had na het aangaan van de franchiseovereenkomst zichzelf laten vervangen door een B.V. Daarmee was, volgens de franchisegever, (de facto) een andere contractspartij ontstaan dan de franchisenemer waarmee gecontracteerd was. Er was geen toestemming gevraagd of verleend door de franchisegever. De franchisegever vordert de boete van de persoon die voorheen vennoot was. Immers, de rechten uit de franchiseovereenkomst zijn overgedragen van een persoon op een rechtspersoon, aldus de franchisegever.
Het Gerechtshof oordeelt dat indien de franchisegever had bedoeld dat onder overdracht van het bedrijf ook te begrijpen zou zijn een wijziging van één van de vennoten, de franchisegever het desbetreffende artikel in die zin ook moeten formuleren. Nu de franchisegever dit niet had gedaan, kan de boete ook niet opgeëist worden. De franchiseovereenkomst, die de franchisegever opgesteld had, wordt gezien de onduidelijke uitleg ten nadelen van de franchisegever (contra proferentem) uitgelegd.
Franchisegevers doen er goed aan een franchiseovereenkomst juridisch deskundig op (te laten) te stellen. Een onduidelijke bepaling kan ten nadele van de opsteller worden uitgelegd. De franchisegever had in dit geval mogelijk een sterkere rechtspositie gehad indien naast de v.o.f. ook de vennoten expliciet als contractspartijen opgenomen waren.
Mr A.W. Dolphijn – Franchiseadvocaat
Ludwig & Van Dam Franchise advocaten, franchise juridisch advies. Wilt u reageren? Mail naar dolphijn@ludwigvandam.nl
Andere berichten
Artikel Franchise+: “Met onze franchiseformule gaat u bergen goud verdienen.” d.d. 10 juli 2019 – mr. A.W. Dolphijn
Het onderscheid tussen toelaatbare aanprijzingen en misleidende informatie blijft een grijs gebied, ondanks de wetgeving hierover.
Franchisenemer mag assortiment vreemd inkopen na verplichte formulewijziging – 6 juni 2019 – mr. J.A.J. Devilee
De rechtbank Oost-Brabant heeft zich onlangs in kort geding gebogen over een belangwekkende kwestie waarin een franchisenemer geheel onvrijwillig een alternatieve formule opgedrongen heeft gekregen.
Hoe behoud ik mijn vestigingsplaats? – 6 juni 2019 – mr. K. Bastiaans
Voor franchisegevers en franchisenemers is, met name in de detailhandel, de vestigingsplaats van groot belang.
Supermarktbrief – 25
Supermarktnieuwsbrief nr. 25
De toetsingsmaatstaf voor franchiseprognoses – d.d. 29 mei 2019 – mr. A.W. Dolphijn
Het hof Den Bosch heeft op 19 maart 2019, ECLI:NL:GHSHE:2019:1037, de rechtspraak van de Hoge Raad over prognose bij franchising op een rij gezet.
Arbitrage binnen franchise: een te hoge drempel? – mr. M. Munnik
Bij het aangaan van een overeenkomst is het voor partijen mogelijk – in afwijking van de wet - om een bevoegde rechter aan te wijzen. Dit geldt ook voor de franchiseovereenkomst. Van deze mogelijkheid