Stiekem een andere franchisenemer? Uitleg contra proferentem
Het Gerechtshof Den Haag heeft op 4 maart 2015 (ECLI:NL:GHDHA:2014:4601) een arrest gewezen waar aan de orde was of de franchisenemer gewijzigd had mogen worden.
De franchiseovereenkomst bepaalt dat de franchiseovereenkomst niet overgedragen mag worden aan een ander, zonder toestemming van de franchisegever. Dergelijke bedingen komen veelvuldig voor in franchiseovereenkomsten. Vaak, en ook in onderhavige geval, staat er een fikse contractuele boete op het overtreden van deze bepaling. De gedachte hierachter is dat de franchisenemer exact wil weten wie de franchisenemer is en wie dus ook de formule mag gebruiken. Bovendien heeft de franchisegever er belang bij exact te weten bij wie zij moet aankloppen wanneer de franchiseovereenkomst niet wordt nagekomen.
In onderhavige geval bepaalde de franchiseovereenkomst dat een vennootschap onder firma (een v.o.f.) de franchisenemer was. Een v.o.f. is een samenwerkingsverband van twee of meer personen. Ook een B.V. kan een vennoot zijn. Het verschil tussen een v.o.f. en een B.V. is dat een B.V. een zelfstandig rechtssubject is en een v.o.f. niet. Vergelijk respectievelijk artikel 2:5 BW in combinatie met artikel 2:175 lid 1 BW en artikel 18 Wetboek van Koophandel.
Een van de vennoten van de v.o.f. had na het aangaan van de franchiseovereenkomst zichzelf laten vervangen door een B.V. Daarmee was, volgens de franchisegever, (de facto) een andere contractspartij ontstaan dan de franchisenemer waarmee gecontracteerd was. Er was geen toestemming gevraagd of verleend door de franchisegever. De franchisegever vordert de boete van de persoon die voorheen vennoot was. Immers, de rechten uit de franchiseovereenkomst zijn overgedragen van een persoon op een rechtspersoon, aldus de franchisegever.
Het Gerechtshof oordeelt dat indien de franchisegever had bedoeld dat onder overdracht van het bedrijf ook te begrijpen zou zijn een wijziging van één van de vennoten, de franchisegever het desbetreffende artikel in die zin ook moeten formuleren. Nu de franchisegever dit niet had gedaan, kan de boete ook niet opgeëist worden. De franchiseovereenkomst, die de franchisegever opgesteld had, wordt gezien de onduidelijke uitleg ten nadelen van de franchisegever (contra proferentem) uitgelegd.
Franchisegevers doen er goed aan een franchiseovereenkomst juridisch deskundig op (te laten) te stellen. Een onduidelijke bepaling kan ten nadele van de opsteller worden uitgelegd. De franchisegever had in dit geval mogelijk een sterkere rechtspositie gehad indien naast de v.o.f. ook de vennoten expliciet als contractspartijen opgenomen waren.
Mr A.W. Dolphijn – Franchiseadvocaat
Ludwig & Van Dam Franchise advocaten, franchise juridisch advies. Wilt u reageren? Mail naar dolphijn@ludwigvandam.nl
Andere berichten
Franchisegever aansprakelijk voor fouten van een franchisenemer? – mr. A.W. Dolphijn – d.d. 23 november 2020
Een franchiseorganisatie verzocht de rechtbank te verklaren dat de franchisgever niet aansprakelijk is als een franchisenemer een ernstige fout zou hebben gemaakt bij een klant.
De echte bedoelingen van partijen bij een franchiseovereenkomst – mr. C. Damen – d.d. 23 november 2020
Wat is nu werkelijk het idee geweest van partijen toen zij een franchiseovereenkomst sloten?
Concurrentieverbod in de franchiseovereenkomst ontduiken – mr. A.W. Dolphijn – d.d. 10 november 2020
Een concurrentieverbod in een franchiseovereenkomst wordt door franchisenemers vaak als bezwaarlijk ervaren, temeer als het concurrentieverbod ook geldt na afloop van de franchiseovereenkomst.
Artikel Franchise+ – “Hoe kom ik van mijn schulden af: Ook voor franchisenemers en franchisegevers” – mr. A.W. Dolphijn – d.d. 20 oktober 2020
Ook voor franchisenemers en franchisegevers die in financieel zwaar weer verkeren, kan een reorganisatie noodzakelijk zijn om te kunnen blijven voortbestaan.
Artikel De Nationale Franchise Gids: “Verplichting tot herinvesteringen voor franchisenemers kent grenzen” – d.d. 13 oktober 2020 – mr. R.C.W.L. Albers
In de praktijk komt het geregeld voor dat franchisegevers ervoor kiezen om hun franchiseformule en de daarbij passende uitstraling te vernieuwen
Rechter anticipeert op Wet franchise: geen verplichte formulewijziging (zonder drempelwaarde)
De rechtbank Amsterdam oordeelt dat een franchisenemer van Blokker niet verplicht is tot vernieuwing van de winkel volgens de nieuwste formule-uitgangspunten, zoals door Blokker opgedragen is.