Leid prijsbinding altijd tot nietigheid?
Op grond van het mededingingsrecht is het niet toegestaan in franchiseovereenkomsten zogeheten verticale prijsbindingen op te nemen, inhoudende dat de franchisegever de franchisenemer dwingend mag voorschrijven tegen welke verkoopprijzen de producten en/of diensten door de consumenten dienen te worden afgenomen bij de franchisenemer. Ingaan tegen deze regel geldt als een hoofd- en doodzonde in het mededingingsrecht. Betekent dit nu, wanneer een dergelijk beding toch in een franchiseovereenkomst is opgenomen, dat er daadwerkelijk sprake is van nietigheid van de franchiseovereenkomst in kwestie? En hoe zit het als er een margegarantie door de franchisegever aan de franchisenemer is afgegeven en er door de franchisenemer niet van de verkoopprijzen kan of mag worden afgeweken? In een procedure voor de rechtbank heeft een franchisenemer onlangs gemotiveerd en wel betoogd dat er geen enkele mogelijkheid bestond om van de door de franchisegever aangegeven verkoopprijs af te wijken. In rechte is uitgemaakt dat dient te worden nagegaan of er daadwerkelijk in de praktijk sprake is van feitelijke prijsbinding; dit is zeer bepalend. Dit kan in de praktijk bijvoorbeeld ontstaan wanneer de franchisenemer zelfs maar niet formeel in de gelegenheid wordt gesteld van deze prijzen af te wijken en derhalve op geen enkele wijze enige speelruimte heeft om eens voor een bepaald product een andere prijs te hanteren. Ook kan deze prijsbinding ontstaan door het voorprijzen van artikelen, waar de franchisenemer bij verkoop niet van af kan of mag wijken. Is dit daadwerkelijk de praktijk, dan ontstaat pas echte verticale prijsbinding, met alle gevolgen van dien.
Franchisegever en franchisenemer doen er natuurlijk verstandig aan geen absolute verticale prijsbinding in hun franchiseovereenkomst op te nemen. Dit op zichzelf genomen kan de franchiseovereenkomst namelijk reeds nietig doen zijn. Daarnaast is het van groot belang dat ook in de praktijk feitelijke prijsbinding concreet en praktisch te vermijden en daar daadwerkelijk naar te handelen. Dit kan bijvoorbeeld bereikt worden door het gegeven dat de franchisenemer een bepaalde (prijs)actie langer doorzet dan gepland, zelfstandig (prijs)acties voert, kortingen geeft, bij grotere (volume) afnames andere verkoopprijzen hanteert, et cetera. De praktijk biedt hiervoor legio mogelijkheden. Langs deze weg kan worden vermeden dat daadwerkelijk verticale prijsbinding ontstaat, met alle juridische en economische risico’s van dien.
Ludwig & Van Dam franchise advocaten, franchise juridisch advies
Andere berichten
Supermarktbrief – 25
Supermarktnieuwsbrief nr. 25
De toetsingsmaatstaf voor franchiseprognoses – d.d. 29 mei 2019 – mr. A.W. Dolphijn
Het hof Den Bosch heeft op 19 maart 2019, ECLI:NL:GHSHE:2019:1037, de rechtspraak van de Hoge Raad over prognose bij franchising op een rij gezet.
Arbitrage binnen franchise: een te hoge drempel? – mr. M. Munnik
Bij het aangaan van een overeenkomst is het voor partijen mogelijk – in afwijking van de wet - om een bevoegde rechter aan te wijzen. Dit geldt ook voor de franchiseovereenkomst. Van deze mogelijkheid
Beroep franchisenemer op dwaling wegens ondeugdelijke prognoses en gebrek aan ondersteuning verworpen – d.d. 25 april 2019 – mr. K. Bastiaans
Het Hof ’s-Hertogenbosch oordeelde (ECLI:NL:GHSHE:2019:697) over de vraag of het enkele feit dat prognoses niet zijn uitgekomen, de conclusie rechtvaardigt dat de franchisenemer tekort is gedaan...
Artikel De Nationale Franchise Gids: “Steeds meer bescherming tegen ronselen franchisenemers” – d.d. 2 april 2019 – mr. A.W. Dolphijn
Steeds vaker blijkt dat geronselde franchisenemers beschermd kunnen worden op basis van de Wet Acquisitiefraude.
De franchisenemersvereniging en de binding van franchisenemers – Contracteren 2019, nr. 1
Een bijdrage over veelvoorkomende bepalingen in franchiseovereenkomsten waarbij is bepaald dat een franchisenemer verplicht lid is van een franchisenemersvereniging.