Hard of zacht? Dat maakt verschil!
Hard of zacht? Dat maakt verschil!
In de praktijk treft men een grote variatie van franchiseformules aan. Daarbij is het van belang om hard franchise te onderscheiden van soft franchise.
Soft franchise geeft – kort gezegd – de franchisenemer meer ruimte om zijn onderneming naar eigen inzicht te exploiteren, maar dan zal de franchisenemer over het algemeen minder ondersteuning krijgen van de franchisegever.
Bij hard franchise worden zaken strakker van bovenaf door de franchisegever geregeld en vindt (veel) meer centrale sturing en begeleiding van de franchisenemer door de franchisegever plaats. Hierdoor is er minder ruimte voor de franchisenemer om naar eigen inzicht te handelen. Reden hiervoor is dat met name bij hard franchise zaken als uniformiteit, identiteit, imago en naamsbekendheid een veel grotere rol spelen dan bij soft franchise, waardoor een strakkere sturing is vereist.
Dat het verschil tussen soft en hard franchise niet alleen praktische verschillen maar ook juridische consequenties kan hebben, blijkt uit een recent gepubliceerde uitspraak van de kortgedingrechter van de rechtbank Amsterdam van 1 augustus 2022.[1]
Het ging in deze procedure over de vraag of een franchisenemer gehouden was aan een postcontractueel concurrentieverbod. Een franchisenemer vordert ontheffing daarvan. Het was namelijk de bedoeling van de franchisenemer om na afloop van de franchiseovereenkomst onder eigen naam, maar met een andere entiteit dezelfde soort onderneming te exploiteren op dezelfde locatie. Maar dat is nu juist precies wat de franchisegever met het post concurrentieverbod probeerde te voorkomen, mede omdat, aldus de franchisegever, de franchiseformule kwalificeert als hard franchise.
De rechter bepaalde in deze zaak dat bij hard franchise zoals in dat geval identiteit, imago en naamsbekendheid een grote rol spelen, anders dan in enkele andere uitspraken waar sprake was van ‘soft franchise’ waarin die kenmerken geen rol speelden. Nu is dat op zichzelf niets nieuws. Maar opvallend was wel de consequentie die de rechter hieraan verbond namelijk:
dat de franchisegever hierdoor een zwaarwegend belang heeft bij het behoud, althans het kunnen beschermen van de met haar franchiseformule gemoeide knowhow, identiteit en reputatie, waardoor de franchisegever de franchisenemer kan houden aan het postcontractueel concurrentieverbod.
Kortom, de franchisegever kon franchisenemer houden aan het postcontractueel concurrentieverbod. De rechter verbood franchisenemer derhalve om, gedurende de periode van één jaar na afloop van de franchiseovereenkomst, op de locatie van het vestigingspunt activiteiten te ontplooien die gelijk(soortig), en/of concurrerend zijn aan/met de activiteiten van de franchisegever.
Conclusie
In de praktijk komt het regelmatig voor dat de franchisenemer, na afloop van de franchiseovereenkomst, de bestaande onderneming voort wenst te zetten en daarbij poogt om onder het postcontractueel concurrentieverbod uit te komen. Uit deze uitspraak volgt dat franchisenemers in het geval van hard franchise minder eenvoudig met succes zullen kunnen betogen dat geen sprake is van een zwaarwegend belang van de franchisegever om de met de franchiseformule gemoeide knowhow identiteit en reputatie te beschermen.
[1] ECLI:NL:RBAMS:2022:8010.
Ludwig & Van Dam advocaten, franchise juridisch advies.
Wilt u reageren? Mail dan naar opdehoek@ludwigvandam.nl
Andere berichten
Interview Franchise+ – mrs. J. Sterk en A.W. Dolphijn – “Omkering bewijslast bij prognoses door rechter gehonoreerd”
De nieuwe Wet Acquisitiefraude blijkt inderdaad relevant voor de franchisebranche, blijkt uit dit artikel uit Franchise+.
Franchisegever veroordeeld onder de Wet Acquisitiefraude
Voor de eerste keer heeft een rechter onder verwijzing naar de Wet Acquisitiefraude geoordeeld dat, als een franchisenemer stelt dat de franchisegever een ondeugdelijke prognose voorgehouden heeft
Overeenkomsten die samenhangen met de franchiseovereenkomst
Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden heeft op 31 oktober 2017 voor negentien franchisenemers gelijkluidende arresten gewezen (ECLI:NL:GHARL:2017:9453 t/m ECLI:NL:GHARL:2017:9472).
Column Franchise+ – mr. J. Sterk – “Franchisenemer doet bodycheck beter dan franchisecheck”
Een sportschool gaat in zee met een franchiseconcept dat in samenwerking met zorgverzekeraars “Bodychecks” en kortingen aanbiedt aan (potentiële) leden.
Seminar mrs. J. Sterk en M. Munnik – Donderdag 2 november 2017: “Belangrijke juridische ontwikkelingen voor franchisegevers”
Advocaten Jeroen Sterk en Maaike Munnik van Ludwig & Van Dam Advocaten praten u bij over de status van en de ontwikkelingen rondom De Nederlandse Franchise Code en de Wet Acquisitiefraude.
Goodwill bij einde franchiseovereenkomst
In een kwestie bij het gerechtshof Amsterdam 26 september 2017, ECLI:NL:GHAMS:2017:3900 (Seal & Go) vorderde een franchisenemer een vergoeding van goodwill (ex artikel 7:308 BW) nadat de