Gebruik van internet en sociale media: rechter verruimt mogelijkheden franchisenemers
Wat mag wel en wat mag niet?
De franchisenemer mag in beginsel niet worden verboden een eigen website te hebben om zijn producten of diensten tevens of zelfs uitsluitend via internet te verkopen. Dat vloeit voort uit het Europees mededingingsrecht. Beperkingen daarop zijn niet rechtsgeldig.
Recentelijk heeft het hof Den Bosch geoordeeld dat een dealer van fietsen die zijn fysieke winkels sloot en nog uitsluitend via Internet zijn fietsen aan de man bracht, daarmee niet tekortschoot in de nakoming van de dealerovereenkomst, nu voorzien was in afhaalpunten en serviceverlening. De uitspraak laat onverlet dat partijen wel kunnen overeenkomen dat tenminste één fysiek vestigingspunt dient te worden aangehouden.
In de civiele rechtspraak is recentelijk ook geoordeeld dat indien de franchisegever een website voor zichzelf exploiteert hij zijn franchisenemers moet faciliteren datzelfde te kunnen doen. De zorgplicht kan aldus met zich meebrengen dat de franchisegever niet als alleen als concurrent van het internet gebruikt maakt, maar zijn franchisenemers ook ondersteunt in verkopen via internet.
Wel mag de franchisegever voorwaarden stellen aan de kwaliteit van de website van de franchisenemer. Die voorwaarden dienen objectief te zijn en op voorhand kenbaar te zijn. Uiteraard mogen die kwaliteitseisen niet onnodig ver doorschieten, waardoor vrij gebruik van internet indirect alsnog wordt bemoeilijkt.
Indien in de franchiseketen sprake is van rayonexclusiviteit kan de franchisenemer wel worden verboden via internet en/of sociale media actieve verkoopinspanningen te plegen in rayons van andere franchisenemers. Het enkele gebruik van een website wordt echter niet als zodanig gezien, maar het sturen van e-mails of gerichte acquisitie wel. Indien klanten uit het ene rayon via de website tot aankoop willen overgaan bij de franchisenemer uit het andere rayon kan dat dus niet worden verboden, doordat deze klant zou moeten worden doorgeleid. Tevens mag het aantal verkopen via internet niet tot een maximum worden beperkt.
Uit de rechtspraak blijkt eveneens dat de franchisenemer niet kan worden verplicht om voor verkopen via internet een ander prijsbeleid te moeten voeren. Ook dat wordt beschouwd als een indirecte beperking op het recht om eventueel naast de website van de franchisegever via een eigen website de goederen en/of diensten aan de man te brengen.
De vraag in hoeverre de franchisegever in strijd handelt door zijn franchisenemers concurrentie aan te doen door zelf internetverkopen te plegen, valt in zijn algemeenheid niet te beantwoorden. Dit is sterk afhankelijk van de afspraken die partijen hebben gemaakt en de zorgplicht van de franchisegever jegens zijn franchisenemers. De Nederlandse Franchise Code verplicht de franchisegever in ieder geval afspraken te maken over e-commerce activiteiten. In de meeste gevallen leidt dat tegenwoordig ook, binnen de kaders als hiervoor genoemd, tot een goede samenwerking die de formule versterkt.
mr. J. Sterk – Franchiseadvocaat
Ludwig & Van Dam Franchise advocaten, franchise juridisch advies. Wilt u reageren? Ga naar sterk@ludwigvandam.nl
Andere berichten
Artikel De Nationale Franchisegids: “Verdeling van (potentiële) klanten verboden?” – 17 september 2019 – mr. A.W. Dolphijn
Binnen veel franchiseorganisaties worden afspraken gemaakt over de werving van (potentiële) klanten in een bepaald gebied.
Rayonbescherming geen bescherming tegen beëindiging wegens dringend eigen gebruik – d.d. 17 september 2019 – mr. A.W. Dolphijn
Kan franchisegever als verhuurder de huurovereenkomst beëindigen wegens dringend eigen gebruik, in de zin van rayonbescherming, terwijl dit op grond van de franchiseovereenkomst uitgesloten zou zijn.
Onredelijke vergoeding bij einde franchiseovereenkomst – d.d. 17 september 2019 – mr. A.W. Dolphijn
In sommige franchiseovereenkomsten is bedongen dat de franchisenemer bij beëindiging van de franchiseovereenkomst altijd minimaal een bepaald bedrag aan kosten verschuldigd is aan de franchisegever.
Juridische Franchisestatistiek 2019: lichte afname aantal franchisegeschillen
In 2018 werden 44 uitspraken gepubliceerd op rechtspraak.nl, waarvan 12 hoger beroep zaken en één in cassatie (een prognosekwestie tegen Albert Heijn).
Artikel De Nationale Franchisegids: “Rechter stelt franchisenemers Domino’s opnieuw in het gelijk” – d.d. 3 september 2019 – mr. R.C.W.L. Albers
Begin 2018 hebben nagenoeg alle franchisenemers van Domino’s en de Vereniging van Domino’s Pizza Franchisenemers een tweetal kwesties aan de rechter te Rotterdam voorgelegd.
Artikel De Nationale Franchisegids: “De tussentijdse beëindiging van de franchiseovereenkomst” – 12 augustus 2019 – mr. J.A.J. Devilee
Een franchiseovereenkomst kan op vele manieren tussentijds eindigen.