Aansprakelijkheid adviseur bij franchiseovereenkomsten
Bij het aangaan van een franchiseovereenkomst schakelt de aspirant franchisenemer soms een adviseur in om bijvoorbeeld de financiering te arrangeren. Verder kan een onderdeel van de werkzaamheden van de adviseur het beoordelen van de afgegeven prognose zijn. Ook is het denkbaar dat de franchisegever een adviseur inschakelt om voor de aspirant franchisenemer werkzaamheden uit te voeren. De rechtbank Amsterdam heeft op 28 januari 2015 (ECLI:NL:RBAMS:2015:416) een oordeel gegeven over onder meer de vraag of de betrokken adviseur aansprakelijk is.
Een franchisegever had een adviseur ingeschakeld om ten behoeve van haar aspirant franchisenemer een startersplan met exploitatieprognose aan te bieden die de franchisenemer zelf kon uitwerken. De franchisenemer hield de adviseur aansprakelijk nu naderhand bleek dat de adviezen en de prognose ondeugdelijk zouden zijn geweest.
De vraag rees of de adviseur wel in een rechtsverhouding tot de franchisenemers stond. De rechtbank oordeelt dat de betreffende adviseur door de franchisegever naar voren geschoven is als de persoon met wie de franchisenemer contact moesten opnemen bij vragen omtrent het ondernemingsplan. Daarnaast controleerde de adviseur ook het door de franchisenemer ingevulde ondernemingsplan. Tussen de adviseur en de franchisenemer bestond door deze constructie – ondanks dat de formele opdrachtgever de franchisegever was – een zekere vertrouwensrelatie, waarbij de franchisenemer mocht aannemen dat de adviseur ook met zijn belangen rekening hield. Voorts geldt dat er ten aanzien van de financieringsaanvraag wel degelijk een overeenkomst tussen de franchisenemer en de adviseur tot stand is gekomen op grond waarvan de adviseur de franchisenemer omtrent deze aanvraag zou adviseren. De (inhoud van de) financieringsaanvraag hing uiteraard zeer nauw samen met (de inhoud van) het ondernemingsplan, nu de financieringsaanvraag was ingediend teneinde de volgens het ondernemingsplan benodigde financiering rond te krijgen. Derhalve dient de adviseur zich de belangen van de franchisenemer aantrekken. Dit geldt zowel ten aanzien van het ondernemingsplan als de financieringsaanvraag.
De adviseur heeft (bij een voorlopig getuigenverhoor) verklaard dat hij de aspirant franchisenemer gezegd heeft dat hij bij het invullen van het startersplan kon uitgaan van een bepaalde vergoeding per gegenereerde opdracht onder de formule. Dit bleek ongefundeerd. Alhoewel de adviseur stelde dit van de franchisegever vernomen te hebben, heeft de adviseur verzaakt dit te verifiëren aan de hand van de jaarrekeningen die hij beschikte.
De rechtbank stelt ook vast dat de adviseur ten onrechte aan de aspirant franchisenemer had geschreven dat er sprake was van door de reeds actieve franchisenemers binnengehaalde opdrachten met een omzet van € 250.000,00. Ook hier geldt dat dit feitelijk onjuist bleek te zijn.
Van een redelijk handelend en redelijk bekwaam adviseur die zich de belangen van zijn klant aantrekt mag verwacht worden dat hij de cijfers die hij aan zijn klant doorgeeft controleert (dan wel dat hij aan zijn klant te kennen geeft dat hij dit niet heeft gedaan). Dit gold des te meer in het onderhavige geval, waarbij de adviseur weet dat de klant deze cijfers gebruikt in zijn ondernemingsplan dat ten grondslag ligt aan de financieringsaanvraag die de klant indient. Vastgesteld kan derhalve worden dat de adviseur jegens de franchisenemers tekort geschoten is.
De franchisenemer stelde schade geleden te hebben als gevolg van de tekortkomingen van de adviseur. De rechtbank oordeelt echter dat de beslissing om franchisenemer te worden al was genomen op het moment dat de adviseur de onjuiste informatie verschafte. Derhalve is de adviseur niet schadeplichtig jegens de franchisenemer.
Uit deze uitspraak volgt dat zij die aspirant franchisenemers adviseren over prognoses en financieringsaanvragen aansprakelijk kunnen zijn. Dit kan ook het geval zijn als de betrokken adviseur ingeschakeld en betaald wordt door de franchisegever. Een adviseur doet er goed aan om bij zijn advies neer te leggen welke gegevens als uitgangspunt genomen zijn en wat de herkomst daarvan is. Ook is het raadzaam aan te geven welke gegevens (voetstoots) aangenomen zijn en welke niet (nader) geverifieerd zijn.
Mr A.W. Dolphijn – Franchiseadvocaat
Ludwig & Van Dam Franchise advocaten, franchise juridisch advies.Wilt u reageren? Mail naar dolphijn@ludwigvandam.nl
Andere berichten
Artikel De Nationale Franchisegids: “Rechter stelt franchisenemers Domino’s opnieuw in het gelijk” – d.d. 3 september 2019 – mr. R.C.W.L. Albers
Begin 2018 hebben nagenoeg alle franchisenemers van Domino’s en de Vereniging van Domino’s Pizza Franchisenemers een tweetal kwesties aan de rechter te Rotterdam voorgelegd.
Artikel De Nationale Franchisegids: “De tussentijdse beëindiging van de franchiseovereenkomst” – 12 augustus 2019 – mr. J.A.J. Devilee
Een franchiseovereenkomst kan op vele manieren tussentijds eindigen.
Artikel De Nationale Franchise Gids: “Kamervragen gesteld over (schijn-)zelfstandigheid franchisenemers” – d.d. 24 juli 2019 – mr. M. Munnik
Over de zogenaamde schijnzelfstandigheid binnen de verhouding tussen franchisegever en franchisenemer zijn onlangs Kamervragen gesteld.
Artikel Franchise+: “Met onze franchiseformule gaat u bergen goud verdienen.” d.d. 10 juli 2019 – mr. A.W. Dolphijn
Het onderscheid tussen toelaatbare aanprijzingen en misleidende informatie blijft een grijs gebied, ondanks de wetgeving hierover.
Franchisenemer mag assortiment vreemd inkopen na verplichte formulewijziging – 6 juni 2019 – mr. J.A.J. Devilee
De rechtbank Oost-Brabant heeft zich onlangs in kort geding gebogen over een belangwekkende kwestie waarin een franchisenemer geheel onvrijwillig een alternatieve formule opgedrongen heeft gekregen.
Hoe behoud ik mijn vestigingsplaats? – 6 juni 2019 – mr. K. Bastiaans
Voor franchisegevers en franchisenemers is, met name in de detailhandel, de vestigingsplaats van groot belang.